نمازجمعه و نماز جماعت


نمازجمعه

نماز جمعه یکی از بزرگترین برنامه های عبادی سیاسی اسلام است که با تکرارش در هر هفته، روح عبادت و تقوی را در کالبد اجتماع می دمد و مسلمانان را در جریان سیاست ها قرار می دهد.

امام جمعه که باید فردی عادل، متقی و آگاه به مسائل اجتماعی باشد از طرف ولی فقیه در زمان غیبت امام زمان (عليه السلام) تعیین می گردد و مردم را با خطبه های خود پند و نصیحت می دهد.


اهمیت نماز جمعه

رسول خدا (صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) فرمود:

«هرکس از روی ایمان و به قصد اطاعت از فرمان خدای تعالی به نماز جمعه بیاید عمل خود را از سر بگیرد.»

و نیز آن حضرت فرمود:

«هرکس روز جمعه وضو بگیرد و وضوی خود را نیکو کند سپس به نماز جمعه حاضر شود و خطبه ها را گوش دهد و در موقع ایراد خطبه سخنی نگوید خداوند گناهان جمعه تا جمعه اش را می آمرزد بلکه سه روز دیگر هم اضافه می فرماید.»

و نیز فرمود:

«نماز جمعه حج فقراست.»

امام صادق (عليه السلام) فرمود:

«هیچ قدمی نیست که به سوی نماز جمعه بشتابد مگر اینکه خداوند آتش را بر بدن او حرام می فرماید.»


عقاب ترک نماز جمعه

رسول خدا (صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) فرمود:

«هرکس نماز جمعه را از روی بی اهمیتی و سبک دانستن آن سه بار ترک کند خداوند قلب او را مهر می کند که دیگر حقایق دین را نمی فهمد.»

البته طبق روایات نماز جمعه از عده ای برداشته شده و بر آنها واجب نیست.

امام باقر (عليه السلام) می فرماید:

«نماز جمعه از نه دسته برداشته شده: افراد غیربالغ، افراد مسن، مجنون، مسافر، عبد، زن، مریض، نابینا و آنان که تا محل نماز جمعه بیش از دو فرسخ فاصله دارند.»

رسول خدا (صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) فرمود:

«ای علی، بر زنان نماز جمعه و جماعت نیست و نباید با صدای بلند اذان و اقامه بگویند.»



نماز جماعت

نمازهای پنجگانه یومیه باید به جماعت خوانده شود زیرا اصل تشریع آن به جماعت است. رسول مکرم اسلام تاکید شدیدی به آن می نمودند حتی در روایتی وارد است که آن حضرت فرمود:

«کسی که در مسجد بدون علت با مسلمانان نماز نخواند نمازش صحیح نیست و کسی که در خانه خود نماز می خواند و از حضور در جماعت ما روگردان است غیبت ندارد یعنی می توان از او غیبت کرد و هرکس در جماعت مسلمین حاضر نشود از عدالت ساقط و دوری گزیدن از او واجب است.»


ثواب جماعت

رسول خدا (صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) فرمود:

«یک روز بعد از نماز ظهر حضرت جبرئیل با هفتاد هزار ملک نزد من آمدند پس گفت:

یا محمد پروردگارت سلام می رساند و دو هدیه به تو عنایت کرده که به هیچ یک از پیامبران قبل از تو نداده!

گفتم: آن دو هدیه چیست؟

جبرئیل گفت: نماز وتر سه رکعت و نمازهای پنجگانه به جماعت.

گفتم: ای جبرئیل! ثواب جماعت برای امت من چیست؟

عرض کرد: یا محمد! اگر جماعت فقط به دو نفر اقامه شود خداوند برای هر کدام از آنها به هر رکعتی صد و پنجاه نماز می نویسد؛

و اگر سه نفر باشند ششصد نماز؛

و اگر چهار نفر باشند هزار و دویست نماز؛

و اگر پنج نفر باشند دو هزار و چهارصد نماز؛

و اگر شش نفر باشند چهار هزار و هشتصد نماز؛

و اگر هفت نفر باشند نه هزار و ششصد نماز؛

و اگر هشت نفر باشند نوزده هزار و دویست نماز؛

و اگر نه نفر باشند سی و شش هزار و چهارصد نماز؛

و اگر ده نفر باشند برای هر کدام از آنها به هر رکعتی هفتاد و دو هزار و هشتصد نماز می نویسد.

پس اگر تعداد جماعت از ده نفر زیادتر شد اگر همه آسمان ها کاغذ و درختان قلم شوند و جن و انس و ملائکه نویسنده باشند نخواهند توانست ثواب یک رکعت آن را بنویسند.»

و نیز رسول خدا (صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) فرمود:

«هرکس چهل روز به نماز جماعت حاضر شود و تکبیره الاحرام امام را درک کند برای او دو برائت نوشته می شود برائت از آتش و برائت از نفاق.»

امیرالمومنین (عليه السلام) فرمود:

«هرکس نماز صبح را به جماعت بخواند نمازش با نماز ابرار که گروه بلند پایه ای از اولیاء خدا هستند بالا می رود و نامش در آن روز در زمره متقین ثبت می گردد.»


امام جماعت

امام جماعت باید مردی عالم و متقی و دور از هوای نفس و عادل و پارسا باشد.

رسول خدا (صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) فرمود:

«در هر گروهی که خواستند نماز جماعت برپا کنند آن کس که به علم قرآن بیشتر آگاهی دارد امام شود پس اگر دو نفر در آن مساوی بودند آن کس که زودتر به دارالاسلام هجرت کرد و اگر در هجرت مساوی باشند آن کس که مسن تر است و اگر در سن مساوی اند آن کس که به سنت روسل خدا آگاه تر و در دین فقیه تر است جلو می ایستد و دیگران به او اقتدا می کنند.»


منبع: نماز راهی به سوی معبود

مولف: حجه الاسلام و المسلمین حاج شیخ محسن سعیدیان