نماز - قسمت اول


مقدمه

خداوند عزوجل در سوره ابراهیم (14) آیه 31 می فرماید: «ای پیامبر به مومنین بگو نماز را بپای دارند. » و نیز در سوره نساء (4) آیه 103 می فرماید: «پس نماز را بپای دارید زیرا نماز بر مومنین در اوقات معینی واجب شده است. » و نیز در سوره طه (20) آیه 14 به حضرت موسی (عليه السلام) می فرماید: «منم خدایی که جز من خدائی نیست پس مرا پرستش کن و نماز را به یاد من بر پای دار.»

شکی نیست که نماز از مهمترین ارکان دین اسلام است و در میان واجبات الهی جایگاه خاصی دارد.

لذا در تاریخ اسلام آمده است که گروهی از طایفه ثقیف نزد رسول خدا آمدند و گفتند: ما با تو به سه شرط بیعت می کنیم، یکی آنکه نماز نخوانیم، دیگر آنکه بت های خود را به دست خودمان نشکنیم و سوم آنکه تا یک سال از بت لات بهره مند باشیم.

حضرت فرمودند:

«اما آنکه گفتید نماز نخوانید، دینی که در آن نماز نباشد خیری ندارد، اما بت ها را اگر به دست خود نمی شکنید اشکال ندارد، ما آنها را خرد می کنیم و اما بهره گیری از لات هم مقدور نیست.»

در روایت دیگری هم رسول خدا (صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) فرمودند: «نماز ستون دین است پس هرکس نمازش را عمدا ترک کند دینش را ویران کرده است. »

و نیز آن حضرت فرمود:

«نمازهای خود را حفظ کنید که خداوند تبارک و تعالی اولین چیزی که از بنده اش در روز قیامت می پرسد نماز است. پس اگر نمازش کامل بود نجات می یابد والا به آتش می افتد.»

و در روایت است وقتی که این ایه نازل شد «و کسان خود را به نماز فرمان ده و بر آن شکیبا باش.»

رسول خدا به مدت شش ماه در وقت همه نمازها به در خانه فاطمه (علیها سلام) می آمد و می فرمود:

«برخیزید برای نماز خداوند شما را رحمت کند.»

خداوند عزوجل در سوره بقره(2) آیه 45 می فرماید:

«یاری جوئید از صبر و نماز و براستی نماز سنگین و گران است مگر بر فروتنان.»

در روایت است که هرگاه امر مهمی بررسول خدا (صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) وارد می شد و حضرت را غمگین می کرد آن حضرت به نماز پناه می برد.

امیرالمومنین (عليه السلام) در نامه ای به محمدبن ابی بکر نوشتند:

«مراقب وقت نماز باش... پس رکوع و سجودت را مواظبت کن که رسول خدا (صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) نماز خود را از همه مردم تمام تر و آسان تر می خواند. و بدان تمام اعمال تو تابع نماز توست، که اگر نمازت درست و صحیح شود همه کارهایت صحیح می گردد، پس هرکس نماز خود را که به این درجه از اهمیت است ضایع و تباه کند پس غیر نماز را ضایع تر و خراب تر می سازد.»

امام صادق (عليه السلام) فرمود:

«اول چیزی که از هر کس سوال می شود نماز اوست پس اگر مورد قبول افتاد سایر اعمالش هم قبول می شود و اگر رد شد کارهای دیگرش هم مردود است.»


حق نماز

تمام دستورات الهی بر ما حقی دارند که اگر آنها را کامل و صحیح انجام دهیم حق آنها را ادا کرده ایم والا حق آنها ضایع شده مورد نفرت و نفرین آنها واقع می شویم. برای نمونه به حق نماز توجه کنید.

امام سجاد (عليه السلام) در رساله حقوق می فرمایند:

«اما حق نماز بر تو این است که بدانی نماز دیداری است با خداوند تا سخن خود را با او در میان بگذاری و بدانی که هنگام نماز در پیشگاه عظمت او ایستاده و حضور داری پس چون به این امر توجه کردی سزاوار است که در برابر او به حال ذلت و مسکنت با ترس و بیم توام با امید و رجاء بایستی و با آرامش و سکون، چشم ادب به پائین اندازی و اعضاء خود را به خشوع درآوری و قلبت را با کمال نرمی متوجه او ساخته به مناجات با او بپردازی و نجات خود را از گناهانی که تو را فرا گرفته و جان تو را مشرف بر هلاک قرار داده اند طلب کنی و برای حسن انجام تکالیف جز خدا پناهگاهی نیست.»

آری اولیاء خدا نماز را یک بزم عشق می دانند و همیشه در انتظار رسیدن وقت آن لحظه شماری می کنند و با بانگ اذان سر از پا نشناخته به سویش می شتابند و لذا رسول خدا (صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) به هنگام رسیدن وقت نماز می فرماید:

ای بلال اذان بگو تا ما به نجوای یار بنشینیم و راز دل با او آغاز کنیم.

ابوذر روایت زیبایی از رسول خدا (صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) نقل می کند و می گوید:

آن حضرت فرمودند: «ای اباذر! خداوند نورچشم من و روشنی دل مرا نماز قرار داده است و آن را مورد محبت و اشتیاق من کرده همچنان که شخص گرسنه اشتیاق به غذا دارد یا شخص تشنه مشتاق آب است اما گرسنه هنگامی که غذا خورد سیر می شود و تشنه از نوشیدن آب سیراب می گردد اما من از نماز سیر نمی شوم. »

نماز انس با محبوب دلها و معشوق جانهاست، آنهم مونسی که اشتیاقش به گفتگوی ما به مراتب بیش از ماست، پس اگر از نماز لذت ببریم دیگر چیزی برای ما لذت نخواهد داشت لذا رسول خدا (صلّى اللّه عليه و آله و سلّم) می فرمایند:

«دو رکعت نماز در دل شب، محبوب تر است نزد من از دنیا و آنچه در آن است. »


ادامه دارد ....


لطفا قسمت دوم این مقاله را در لینک زیر بخوانید:

نماز- قسمت دوم

منبع: نماز راهی به سوی معبود

مولف: حجه الاسلام و المسلمین حاج شیخ محسن سعیدیان